Hatay’ın Türkiye’ye katılması Tek Parti’nin muvaffakiyeti sayılmaz mı?
Hatay diye bir yer yoktur. Burası İskenderun ve Antakya sancaklarıdır. Mütarekeden az evvel Fransızların işgal ettiği İskenderun’a, 1921 tarihli bir anlaşma ile muhtariyet tanınmıştı. Türkiye’nin öteden beri İskenderun üzerinde bazı talep ve iddiaları vardı. Fransa, buraya istiklal vermeye teşebbüs etti. Atatürk bu fırsatı kaçırmadı. Fransa ile pazarlığa girişti. Sarsılan siyasi karizmasını güçlendirmek ve Musul’da yaşanan hacaleti telafi etmek maksadıyla devreye girdi. Fransa, II. Cihan Harbi arefesinde Türkiye’yi kendi tarafına çekmek, İngiltere ve Fransa ittifakına yakın tutup Almanya tarafına kaymasına mâni olmak için Antakya ve İskenderun’u vermeye razı oldu. Türkiye’nin şantajı veya Fransa’nın tavizi olarak değerlendirilebilir. Fransa başta biraz mukavemet eder gibi gözüktü. Ama güle oynaya verdi. Böylece Suriye ile Türkiye arasına ebedi bir husumet soktu. İki devletin birbiriyle dostane geçinmesini ve belki de birleşmesini engelledi. Bu, Şarki Akdeniz’deki Fransız emellerine elverişli idi. Halbuki Suriye idarecileri Osmanlı mekteplerinde okumuştu. Türkçe bilirdi. Türk kültürüne yakındı. Sancak diye anılan İskenderun ve Antakya evvela göstermelik müstakil bir devlet oldu. Sonra sözde meclisi Türkiye’ye iltihak kararı aldı. Halbuki Antakya ve Samandağ Suriye’nin tabii bir parçasıdır. Binlerce yıllık bir Türk yurdu değildir, halkı neredeyse kamilen Araptır.


25 Temmuz 2019 Perşembe
Alakalı Başlıklar