Nuri Conker’in silah almak üzere kendisine verilen 1 milyon lirayı, Almanya’da kumar ve fuhuşta kaybettiği doğru mudur?
Mustafa Kemal’in en samimi arkadaşlarından olup, yakın çevresindeki tek mümtaz mevkiye sahip bulunan Nuri Conker, Sakarya Harbi’nden evvel hükümetçe kendisine verilen 100 bin altın lira ile silah almak üzere Avrupa’ya gönderildi. Refakatinde Saffet Arıkan vardı. Bu paranın, Sovyetler vasıtasıyla Buhara Müslümanlarından gelen paraların kalan kısmı olduğu zannedilir. Evvela İtalya’ya gelip, burada Alman hariciye mensuplarıyla buluşup anlaştı. 100 bin altını, Alman markına tahvil edip Berlin’de bankaya yatırdı. Bunu altın olarak tutmamak, hiç değilse dolara veya sterline tahvil etmemek büyük bir kabahattir. Alman milliyetçileri tarafından prezante edilen Brühl adında biri satışa vasıta olmaktadır. Nuri kendisine itimat eder. Hiç kontrol etmeden evrak üzerinden teslim alır, cephanenin Türkiye’ye gönderildiğini farzederek parayı temlik eder. Ankara’ya elleri boş döner. Dolandırıldıkları anlaşıldı. Nuri Conker’in parayı borsada kaybettiği, Mustafa Kemal Paşa tarafından bunun örtbas edildiği dedikodusu yayıldı. Meseleyi tahkik etmek üzere Celal Bayar ve Saruhan Milletvekili Sabri Toprak Almanya’ya gönderildi. Raporu Nuri Conker’in dolandırıldığı, ama iyi niyetli olduğu şeklinde yazdılar. Ali Fuad Cebesoy’un hatıralarında böyle anlatılmaktadır. Salahaddin Adil Paşa bu paranın 100 bin değil, 1 milyon lira olduğunu söyler. O zaman 1 altın 10 liraya muadildi. Bu işler olup biterken heyetin sefahatle meşgul olup gözünün boyanmış olması, dedikodunun buradan çıkmış olması muhtemeldir.


6 Ekim 2023 Cuma
Alakalı Başlıklar