Eskimiş mushafları ne yapmak lazım gelir?
İbn Abidin’de diyor ki: “Okunamayacak derecede eskimiş Mushaf, temiz bir beze sarılarak insan ayağı basmayan bir yere gömülür. Ez-Zahîre’de, mushafı gömmek için toprağı yarmak değil de lahd açmak lazımdır. Çünkü yarıldığı takdirde üzerine toprak atmak lazım gelir. Bunda ise bir nevi tahkir vardır. Meğer ki üzerine toprağı düşürmeyecek şekilde tavan yapıla, Bu da iyidir, deniliyor. Sair şer’î kitaplara gelince, bunlardan Allah’ın, meleklerinin ve peygamberlerinin isimleri silinerek kalan yerleri yakılır. Onları oldukları gibi akar suya atmakta bir beis olmadığı gibi, gömmekde de beis yoktur, hatta daha iyidir. Müslüman muhterem olup öldükten ve faydası bittikten sonra nasıl toprağa defnedilirse mushaf da öyledir. Onun yere gömmekte tahkir değil, tahkir edileceğinden korkarak ikram ve ihtiram vardır.”

Berika’da diyor ki: “Tatarhaniye’de şöyle anlatılır: Eskimiş ve kendisiyle yararlanmak imkânsız hale gelmiş bir mushaf yakılmaz, bilakis temiz bir bez parçasına dürülür ve yarmaksızın lahdli bir çukura gömülür; bir evin (toprak) damına konulur ve gömülür; kendisine toz ve pisliklerin vasıl olmayacağı temiz bir yere konur. Sirâciyye’de ise gömülür veya yakılır, denilmiştir. Münyeti’l-Müftî’den de böyle nakledildi. Müctebâ’da, akar suya atmaktan, gömmek efdaldir deniliyor. Bütün kitaplar da böyledir. Tatarhaniyye’de ise efdal olan onu yıkamaktır, deniliyor. Halîmî ismi ile meşhur Hüseyin Cürcani’nin Minhacüddin kitabında nakledilen kavilde ise yakmakta bir beis yoktur. Çünkü Osman radıyallahu anh, içinde nesh olunmuş âyetler bulunan mushafları yakmış, kimse itiraz etmemiştir. Yakmak yıkamaktan evladır, çünki yıkantılar yer yüzüne dağılmaktadır, denilmiştir. Kâdi Hüseyin yakmayı haram kıldı, çünkü bu hürmete aykırıdır. Nevevî de bunu mekruh gördü. Derim ki tercih edilen ancak gömmek veya yıkamaktır, yakmak değildir. Çünkü o iki görüşü de söyleyenler ve onların delilleri kuvvetlidir.”

Bütün bunlardan anlaşılıyor ki, eskimiş, istifade edilmez hale gelmiş olan mushafları, ayak altında bırakmak, birşey sarmak, kaplamak, kese kağıdı yapmak gibi kullanmak, hakaret etmek olur, haram olur. Çürüyüp toprak oluncaya kadar açılmayacağı emin olan yerdeki toprağa gömmek, bu yapılamazsa, yakıp külünü gömmek veya külünü denize, nehre koymak lazımdır. Hakaretten kurtarmak için yakmak caiz, hatta lazım olur.


28 Kasım 2023 Salı
Alakalı Başlıklar