Osmanlı sultanları harblerden evvel yıldıznâmeye baktırırlar, şans kendilerinden yana ise harbe giderlerdi. Bu, fala baktırmak gibi bir şey değil midir? Böyle bir şey yaşanmış mıdır?
Tarihte geçmiş bilinen bütün hâdiselerin hangi tarihlerde cereyan ettiği yıldıznâmelerde yazılıdır. (Bir nevi istatistik gibi) Zaferler ve iyi hâdiselerin, müştereken umumiyetle hangi burçta olduğu tesbit edilir. Buna eşrat-ı saat (eşref saat) denir. İşe o zaman girişilir. Bunun gayb ile alâkası yoktur. Tecrübeleri nazara almak gibi düşünülebilir. Falda ise böyle bir esas yoktur. Tamamen tahmine ve gaybı bilmeye dayalıdır. Bu bakımdan fal dinen mahzurludur, ama Osmanlı müneccimlerinin hazırladığı zâyiçe veya yıldıznâmeler böyle değildir. Bütün hâdiselerde de yıldıznâmeye itibar edildiği söylenemez. Neticede bu da zan bildirir.


23 Aralık 2011 Cuma
Alakalı Başlıklar