Sultan Abdülaziz devrinde orduya yapılan yatırımlardan dolayı ekonominin iflas etmesi Sultan Abdülaziz için bir kusur kabul edilebilir mi?
Sultan Aziz donanmaya çok meraklı idi. Rusya’yı da ezeli ve asli tehdit olarak görüyordu. Bu sebeple dünyanın en güçlü 2.veya 3.donanmasını kurdu. Bunu kurmak da devam ettirmek de çok büyük masrafları icap ettirir. Devletin gelir kaynakları azdı. Balkanlardaki isyanlar devamlı hazineden para çekiyordu. Bu sebeple yabancı borçlarla bu yatırımlar sürdürülmeye çalışılmıştır. Tanzimat ricali ise, devletin mali kaynaklarını akıllıca kullanmamışlardır. Esas itibariyle bundan hükümet mesul olmakla beraber, elbette ki padişahın da mesuliyeti vardır. Karşılığı olmayan büyük yatırımlar faydalı olsa bile memleketi felakete götürür. Ayağını yorganına uzatmak lazımdır. Boyundan büyük yatırımlarla büyük devletler yakalanmaz. Daha beter olur. Kalkınmanın başka kaideleri de vardır. Demokrasi, insan hakları, adalet, sosyal barış yatırımdan çok daha mühimdir.


24 Mayıs 2020 Pazar
Alakalı Başlıklar