Prof. Dr. Ekrem Buğra Ekinci
  • Biyografi
  • Kitaplar
  • Makaleler
    • Aktüel
    • Akademik
    • English
    • Arabic
    • Diğer Diller
  • Programlar
    • Televizyon
    • Radyo
    • Youtube
  • Yazışmalar
    • Tüm Sualler
    • Sual Başlıkları
    • Sual Gönder
  • Biyografi
  • Kitaplar
  • Makaleler
    • - Aktüel
    • - Akademik
    • - English
    • - Arabic
    • - Diğer Diller
  • Programlar
    • - Televizyon
    • - Radyo
    • - Youtube
  • Yazışmalar
    • - Tüm Sualler
    • - Sual Başlıkları
    • - Sual Gönder

Sual Başlıkları

“Maliki Mezhebinde Hayz”

için arama neticeleri gösteriliyor
  • Sual: Maliki mezhebinde tertib sahibi olmak var mıdır? Hayzı 14 gün süren ve malikiyi taklid eden bir kadın bu dört günü kaza ederken sırayı gözetmesi gerekir mi?
    Cevab: Malikî mezhebinde tertip sahibi olmak vardır. Ancak dört vakitle sınırlıdır. Beş vakti kazaya kalmışsa, tertip sahibi olmaktan çıkar.
    14 Nisan 2012 Cumartesi
  • Sual: Nisaiye ameliyatı olup, devamlı kan gelen bir kadının hiç temiz günü olmuyor. Bu kadın gusl bakımından Mâlikî mezhebini taklit ediyor. Bu kadının hayz hâli ameliyattan önce hep 7 gün hayz, 32 gün temizlik idi. Bu kadın nasıl hareket eder?
    Cevab: Maliki mezhebine göre, mu'tade (âdeti olan) bir kadından kan devam üzere gelir ve kanın hayz kanı olduğunu bilirse bu kan hayzdır. Kanın hayz kanı olduğu, koku, renk, kıvam veya akarken duyulan acı gibi yollarla bilinebilir. İki hayz arasında en az 15 gün olacağı dikkate alınmalıdır.
    1) Kadın, gelen kanın hayz olduğunu ayırd edemiyorsa, bu kan istihâza (hastalık kanı) kabul edilir; böylece kadın temizdir.
    2) Kanların hayz veya istihâza olduğunu birbirinden ayırd edebilen kadın, âdetine göre hareket eder. Ancak akan kanın hayz vasfı devam ederse, âdetinin üzerine üç gün daha bekler. Bu üç günde hayz vasfı olan günler, hayz âdetine eklenir ve hayz âdeti değişir.

    Âdeti 7 gün hayz, 32 gün temizlik olan bir kadın,
    - Gelen kanların hayz veya istihaza olduğunu ayırt edemiyorsa: Malikiye göre bu hal müddetince hep temiz kabul edilir. Ancak Hanefi mezhebine göre 7 gün hayz 32 gün temizlik tatbik edilir. Hanefî mezhebine göre 7 gün hayz olan günlerde kılmadığı namazları, Mâlikî mezhebine göre bu günler temiz olduğundan, kaza eder.
    - Gelen kanların hayz veya istihaza olduğunu ayırt edebiliyorsa: 2. madde anlatılanlara göre hareket eder.
    21 Aralık 2012 Cuma
  • Sual: Gusl abdesti sebebiyle Mâlikî mezhebini taklit eden bir kadın doğumdan sonra 53 gün kan, 5 gün temizlik, sonra 6 gün kan, 15 gün temizlik, 5 gün kan, 10 gün temizlik, 6 gün kan,10 gün temizlik,5 gün kan, 8 gün temizlik, 4 gün kan görüyor. Kan hâlihazırda devam ediyor. Doğumdan önceki hayız âdeti 7 gün, temizlik âdeti 17 gün ve en fazla hayız âdeti 7 gündür. Nifas kaç gündür ve hayz âdeti hususunda nasıl hareket etmesi gerekir?
    Cevab: Hanefî mezhebinde nifâsın ençoğu 40 gün; hayzın ençoğu 10 gündür. Nifâsın en azı yoktur. Hayzın en azı 3 gündür. Temizliğin en az müddeti 15 gündür. İki hayz veya nifas ile hayz arasında en az 15 gün temizlik olmalıdır. İki kan arasındaki 15 günden az temizlik, bu iki kanı ayırmaz ve aradaki 15 günden az temiz günler kan kabul edilir.
    • Doğum+53K+5T+6K+15T+5K+10T+6K+10T+5K+8T+4K.
    • 53K ile 6K arasındaki 5 günlük temizlik fâsiddir ve bu günlerde kan aktı kabul edilir.
    • Doğumdan itibaren gelen kan, 40 günü aştığından, ilk kez doğum yapıyorsa, 40 gün nifâstır ve nifâs âdeti 40 gün olur. Şayet önceden doğum yapmışsa, nifâs âdeti kadarı nifâs olur.
    • Doğumdan itibaren gelen kan, 40 günü aştığından, temizlik âdeti olan 17 günden sonra, yani 40+17=57.günün sonundan itibaren 7 gün hayzdır. 7 günlük hayz 64. günün sonunda tamamlanmaktadır.
    • Aradaki 15 günlük temizlik, tamdır. Temizlik âdeti 15 gün olur. Sonrasında hayz vasfını haiz kan gelirse, hayz olacaktır.
      • 15 temizlikten sonra gelen 5 günlük kandan sonraki kanlar arasındaki temizlikler 15 günden az olduğundan fâsiddirler ve hep aktı kabul edilir, yani 15 gün temizlikten sona kadar kan aktı kabul edilir.
      • 15 gün temizlikten sonra 7 gün hayz 15 gün temizlik olacak şekilde hareket eder. Yani 7 gün hayz, sonra 15 gün temizlik, sonra 7 gün hayz, sonra 15 gün temizlik, sonra 7 gün hayz, sonra 15 günlük temizliğin 7 günü tamamlanmıştır. Bu istimrar hali, iki kan arasında tam temizlik, yani 15 günlük temizlik görene kadar devam eder. Hayza tekabul eden günlerde namazı bırakır; temizliğe tekabul eden günlerde, kan gelse bile, namazlarını kılar.
    Malikî mezhebinde nifâsın ençoğu 60 gün; hayzın ençoğu ise, ilk defa hayz gören için 15 gün, âdeti olan kadın için 15 günü aşmamak kaydıyla âdetinin 3 gün fazlasıdır. Malikî mezhebinde kanlar arasındaki 15 günden az olan temizlikler, temizlik kabul edilmektedir. Ancak, 15 günden az temizliğin iki tarafındaki kanlar toplanarak, hayzın ençoğunu aşmayacak şekilde bir hayz kabul edilir. Maliki mezhebinde, hayzın en azı yoktur.
    • Maliki'deki hayz âdetinizin 7 gün olduğu farzedilmiştir.
    • Doğum+53K+5T+6K+15T+5K+10T+6K+10T+5K+8T+4K.
    • İlk 53 günlük kanın tamamı nifâstır. 5 günlük temizlik nifas değildir; sonrasındaki 6 günlük kan da nifasa dahil edilir. Toplamda 53+6=59 gün nifas olur.
    • Nifastan sonra 15 günlük tam temizlik olduğundan, temizlik âdeti 15 gün olur. 15 günlük tam temizlikten sonra gelen 5 gün kan ve 6 günlük kanın ilk 5 günü hayzdır, yani hayz âdeti 7 gün olduğundan âdeti en fazla 3 gün artabileceğinden, 10 gün olur.
    • 10 gün temizlikten sonraki 6 günlük kanın son 1 günü, 10 günlük temizlik ve sonrasındaki 5 günlük kanın ilk 4 günü temizliktir.
    • 10 gün temizlikten sonraki 5 günlük kanın son 1 günü ve sondaki 4 günlük kanlar hayzdır.
    Birden fazla mezhebi taklid eden kadınlar, bir mezhebde hayz veya nifas diğer mezhepte temizlik olan hallerde, ibadetleri bırakır. Sonra bugünde yapılmayan ibadetleri, her iki mezhebe göre temiz olan günlerde kaza eder. Yukarıda izah edilen hallerde, bu kaide dikkate alınarak hareket edilir.
    18 Mayıs 2013 Cumartesi
  • Sual: Hanefi’ye göre 8 gün olan hayz âdeti, 12 gün kan gelirse, Maliki’ye göre hayz adedi 8+3 = 11 olur diyorsunuz. Eğer 12 gün kan geldikten sonraki ay, 6 kan görülse, sonraki ay 13 kan görülse, Maliki’ye göre hayz âdeti 11+3 müdür? 13 müdür?
    Cevab: Mâlikî mezhebinde, bir kadının göreceği hayzın azami müddeti, hayz âdetlerinin azamisinin 3 gün fazlasıdır. Ancak hayz müddeti, 15 günü geçemez. Sualde, şayet 13 gün kandan önce gördüğü hayzların azamisi 11 ise, en fazla 11+3=14 gün hayz görebilir. Dolayısıyla, 13 gün kanın tamamı hayz olur. Bundan sonra, görebileceği hayzın azami müddeti 15 gün olacaktır.
    7 Şubat 2015 Cumartesi
  • Sual: Mâlikî’yi taklid eden bir kadının hayzı 10 gün sürüyor. Her gün olmasa 10 gün boyunca kan geliyor. Arada kan gelmese de bu 10 günün hepsi hayız olur mu? Kan bitince pembe bir akıntı ya da rengini normal akıntıdan ayıramadığım bir akıntı oluyor. Bu akıntı, hayız mıdır?
    Cevab: Maliki mezhebinde, bir kadının göreceği hayzın azami müddeti, hayz âdetlerinden en uzun sürenin 3 gün fazlasıdır. Ancak hayz müddeti, 15 günü geçemez. Mesela Maliki mezhebine göre gördüğü hayzların en fazla olanı 10 gün ise, bundan sonra görebileceği hayzın azami müddeti 10+3=13 gündür. Ancak 12,13 ve 14 ise, görebileceği hayzın azami müddeti 15 gün olur. Hanefi mezhebinde hayz en fazla 10 gün sürebilir. Dolayısıyla, 10 günden sonra gelen kanlar istihazadır. Ta ki tek başına hayz olacak şartları sağlayana kadar. Beyazdan haric renkler kan gelmiş gibi kabul edilir. Ancak burada akıntının rengi tayin edilirken, yaş halindeki renge itibar edilir. Kuruduktan sonra renk değişimi olabilmektedir. Mesela, hayz âdeti Hanefi'ye göre 10 gün, Maliki'ye göre en fazla gördüğü hayz müddeti de 10 gün olan bir kadın, 14 gün kan görse, Hanefi'ye göre ilk 10 gün hayz iken, Maliki'ye göre ilk 13 gün hayz olur. Dolayısıyla, ilk 13 gün ibadetlerini bırakır. Sonra her iki mezhebe göre temiz olduğunda, Maliki'de hayz kabul edilen 11, 12 ve 13. günler Hanefi'de hayz olmadığından, kılmadığı 3 günlük namazı kaza eder. Maliki'ye göre artık görebileceği hayzın azami müddeti, 15 güne çıkmıştır. Çünki, son gördüğü hayzın 3 gün fazlası, 15 günü aşmaktadır.
    7 Şubat 2015 Cumartesi
  • Sual: Bir kadının birkaç aydır âdetinde düzensizlikler vardır. Adet sayısının değişmesi için âdetin öncesinde ve sonrasında hiç kan/leke gelmemiş temizlik mi bulunması lazımdır? Buradaki kaideyi bilmediği için en son sahih temizlik ve âdet sayısının ne olduğundan da emin değildir. En fazla gördüğü âdet sayısı, takriben 12 gün civarıdır. Bu sebeple uzun müddettir olan düzeni şöyledir: 19 gün temizlik, 8 gün kan, 22 gün temizlik, 10 gün kan, 18 gün temizlik, 6 gün kan, 10,5 gün temizlik, 5,5 gün kan/leke, 1 gün temiz, 10 gün kan, 20 gün temizlik, 10 gün kan, 4 gün temizlik, sonraki gün leke, 15 gün temizlik,7 gün kan, 17 gün temizlik, 7 gün kan, 6 gün temizlik, sonraki bir gün leke, 13 gün temizlik, 8 gün kan, 4 gün temizlikten sonra bir leke, yaklaşık 1,5 gün temizlikten sonra yine leke, 13 gün temizlik, 7 gün kan, 8 gün temizlik,  (8. günün sonunda, yani bu son 7 günlük kanın başlangıcından itibaren 15 gün dolmasına çok az kala başlayan)  2 gün leke, 12 gün temizlik, 8 gün kan, 9 gün temizlik, 1 gün leke, 9 gün temiz, 10 gün kan, bir gün temiz, sonraki gün leke, 1 gün temiz, sonraki iki gün leke, bir gün temiz, bir gün leke, 6 gün temiz, 6. gün dolduktan birkaç saat sonra leke, 13 gün temiz, 10 günü birkaç saat geçecek şekilde kan, 4 gün temiz, 5. gün leke, 7 gün temiz, 3 gün kan ve hala kan gelmeye devam eden kadının vaziyeti ne olur? Kadının şu anda normal bir âdet gibi kan görmesine rağmen namaz kılması mı lâzımdır?
    Cevab: Hayz âdetinin aded/sayı olarak değişmesi için iki hal vardır: 1) 10 günden az ve âdetine muhalif gün sayısında kan görür. Buradaki görülen kanlı günlerin ilkinden evvel 15 gün içinde; kanlı günlerin sonuncusundan itibaren 15 gün içinde hiçbir kan görülmemiş olmalıdır. Aksi halde bu kanlar birleşip, 10 günü aşacaktır. [İki kanlı gün arasında 15 günden az temiz gün var ise, bu iki kan arası hep aktı kabul edilir.] 2) 10 günden fazla ve âdet yerine âdetinden az sayıda gün denk gelir.
    1. hal: Meselâ hayz âdeti 5 gün kan, 25 gün temizlik olan bir kadın, 3 gün kan ve 25 gün temizlik görse, hayz âdeti, 3 gün olur.
    2. hal: Meselâ hayz âdeti ayın ilk 5 günü olan bir kadın, âdet zamanından önce 7 gün kan ve âdet zamanının başından itibaren de 4 gün kan görüp akabinde kesilse, âdet zamanına/yerine hayz nisabından (3 gün) fazla kan denk geldiğinden ve kanların toplamı 10 günü aştığından, âdet zamanına denk gelen 4 gün hayz; ilk 7 gün ise istihâzadır. Dolayısıyla hayz âdeti 5 günden 4 güne iner. Arısanat Yayınevi'nden çıkan İmam Birgivî'nin ‘Zuhru’l-Müteehhilîn İzahlı ve Misâlli Tercüme’ kitabı Hanefi mezhebine göre hayz ve nifası anlatmaktadır. s. 17 ve 23'de âdetin değişmesi misaller ile izah ediliyor. Ayrıca kitabın ikinci kısmındaki hayz misallerinin tahlili de meselenin anlaşılmasında kolaylık temin edecektir.
    Hanefi'den farklı olarak, Maliki'de hayz olabilme şartını haiz günlerde kan gelen günler hayz, gelmeyen günler temizliktir. Hatta hayzın asgari müddeti yoktur. 1 saat bile hayz olabilir. Mesela, 1 gün kan, 1 gün temizlik, 1 gün kan ve sonrasında 15 gün veya daha fazla temizlik görse, Maliki'de aradaki 1 gün temizlikte ibadetler yerine getirilir; guslden sonra vaty caiz olur. Sadece kan görülen 2 gün hayz olur. Hanefi'de ise, bu 3 günün hepsi hayz olur. Aradaki temizlikte vaty caiz olmaz. Hatta vaty için hayz âdeti kadar günün dolmasını bekler. Hanefi'de iki kan arasında 15 günden az temizlik varsa, bu iki kan arası hep aktı kabul edilir.
    Maliki mezhebinde, bir kadının göreceği hayzın azami müddeti, hayz âdetlerinden en uzun sürenin 3 gün fazlasıdır. Ancak hayz müddeti, 15 günü geçemez. Mesela Maliki mezhebine göre gördüğü hayzların en fazla olanı 10 gün ise, bundan sonra görebileceği hayzın azami müddeti 10+3=13 gündür. Ancak 12,13 ve 14 ise, görebileceği hayzın azami müddeti 15 gün olur. Hanefi mezhebinde hayz en fazla 10 gün sürebilir. Dolayısıyla, 10 günden sonra gelen kanlar istihazadır. Ta ki tek başına hayz olacak şartları sağlayana kadar.
    Mesela, hayz âdeti Hanefi'ye göre 10 gün, Maliki'ye göre en fazla gördüğü hayz müddeti de 10 gün olan bir kadın, 14 gün kan görse, Hanefi'ye göre ilk 10 gün hayz iken, Maliki'ye göre ilk 13 gün hayz olur. Dolayısıyla, ilk 13 gün ibadetlerini bırakır. Sonra her iki mezhebe göre temiz olduğunda, Maliki'de hayz kabul edilen 11, 12 ve 13. günler Hanefi'de hayz olmadığından, kılmadığı 3 günlük namazı kaza eder. Maliki'ye göre artık görebileceği hayzın azami müddeti, 15 güne çıkmıştır. Çünki, son gördüğü hayzın 3 gün fazlası, 15 günü aşmaktadır.
    19 gün temizlik, 8 gün kan, => hayz âdeti 8 gün, temizlik âdeti 19 gün
    22 gün temizlik, 10 gün kan, => hayz âdeti 10 gün, temizlik âdeti 22 gün
    18 gün temizlik, 6 gün kan, 10,5 gün temizlik, 5,5 gün kan/leke, 1 gün temiz, 10 gün kan, => 6 gün kandan sonraki temiz günler hep aktı kabul edildiğinden, 18 günlük temizlikten sonra, 33 gün kan olur. Temizlik âdeti 22 gün olduğundan, 33 günün ilk 4 günü temizlik olur, sonraki 10 gün hayz (hayz âdeti 10 gün idi), sonrasındaki 19 gün ise istihaza olur. Hayz ve temizlik âdetleri değişmez.
    20 gün temizlik, 10 gün kan, 4 gün temizlik, sonraki gün leke, => 20 günlük temizlik evvelinde istihaza olduğundan temizlik âdeti değişmez. 10 günlük kan hayz; sonraki 5 gün istihaza olur.
    15 gün temizlik,7 gün kan, => 15 günlük temizlik evvelinde istihaza olduğundan temizlik âdeti değişmez. Hayz âdeti 7 gün olur.
    17 gün temizlik, 7 gün kan, 6 gün temizlik, sonraki bir gün leke, 13 gün temizlik, 8 gün kan, 4 gün temizlikten sonra bir leke, yaklaşık 1.5 gün temizlikten sonra yine leke, 13 gün temizlik, 7 gün kan, 8 gün temizlik, (8. günün sonunda, yani bu son 7 günlük kanın başlangıcından itibaren 15 gün dolmasına çok az kala başlayan ) iki gün leke, 12 gün temizlik, 8 gün kan, 9 gün temizlik, 1 gün leke, 9 gün temiz, 10 gün kan, bir gün temiz, sonraki gün leke, 1 gün temiz, sonraki iki gün leke, bir gün temiz, bir gün leke, 6 gün temiz, 6. gün dolduktan birkaç saat sonra leke, 13 gün temiz, 10 günü birkaç saat geçecek şekilde kan, 4 gün temiz, 5. gün leke, 7 gün temiz, 3 gün kan ve hala kan gelmeye devam => 17 günlük temizlikten sonraki kanlar arasından 15 gün veya daha fazla temizlik olmadığından, 17 günlük temizlikten sonra kan istimrar etmiştir, yani devamlı akmış olarak kabul edilir. Temizlik âdeti 22 gün idi. 17 gün temizlikten sonraki 7 günlük kanın ilk 5 günü temizlik kabul olur; sonrası 7 gün hayz 22 gün temizlik olacak şekilde amel edilir. İstimrar, 15 veya daha fazla gün temizlik görene kadar devam eder.
    19 Mart 2017 Pazar
  • Sual: Maliki mezhebini taklit eden bir Hanefî hanım, 6 gün kan 10 temizlik 6 kan gördü ve kan devam etmektedir. Bu hanım nasıl hareket eder?
    Cevab: İstihazadır, özürdür. Namaza devam eder.
    23 Kasım 2017 Perşembe
  • Sual: Maliki mezhebini taklit eden Hanefi kadın hayız ve nifasta nasıl hareket eder?
    Cevab: İki mezhebi de bir arada gözetmesi icap eder. Mesela hayzı 10 günü geçerse, 15 güne kadar gelen kanlar Malikide hayızdır. Namazı bırakır. Temizlenince kaza eder. Hayz ve nifasta Hanefi ve Maliki mezheplerini beraber tatbik etmek (düzensiz kanama, fasid temizlik, istimrar v.b.) bazı hallerde kolay olmayabiliyor. Bu hallerde Hanefi'ye göre amel edilir.
    9 Temmuz 2022 Cumartesi
  • Sual: Malikiyi taklit eden Hanefi bir kadının nifası 40 gün sürmüştür. Bir önceki doğumdaki nifası ise 55 gündür. Bu durumda 55 gün tamam olmadan cima helal olur mu?
    Cevab: Adetinden evvel kan kesildiğinde gusl abdesti alır. Sonra vaty caiz olur.
    9 Aralık 2022 Cuma
Prof. Dr. Ekrem Buğra Ekinci
  • TR
  • EN
© 2019
  • Anasayfa
  • Biyografi
  • Kitaplar
  • Makaleler
    • - Aktüel
    • - Akademik
    • - English
    • - Arabic
    • - Diğer Diller
  • Programlar
    • - Televizyon
    • - Radyo
    • - Youtube
  • Yazışmalar
    • - Tüm Sualler
    • - Sual Başlıkları
    • - Sual Gönder