Bunlar tasavvufta velîlik mertebelerindendir. Çok gizli, âlem-i emrin (madde ve ölçü olmayan ve arşın üstündeki âlemin) latîfeleri, makamları, mertebeleridir. Ruh bu basamakları geçerek evliya olur. İmam-ı Rabbani'ye göre insan, on latifeden meydana gelir. Bunlara Letâif-i Aşere adı verilir. Bunlardan beşi Âlem-i Emr’e (ruhlar âlemine), beşi de Âlem-i Halk’a (yaratılış âlemine) âittir. Âlem-i Emr’in beş latifesi kalp, ruh, sır, hafî ve ahfâ olup “letâif-i hamse” veya “cevâhir-i hamse” (beş latîfe) diye bilinirler. Âlem-i Halk’ın beş latifesi ise nefs ve insan bedenini teşkil eden dört unsurdur. Anâsır-ı erbaa ki toprak, ateş, su ve havadır. Bu dört unsurun da nefse dâhil olduğu kabul edilir. Latifeler, insanın hakikatını oluşturan katmanları ifade eder. Bunlara ruhun mertebeleri veya farklı boyutları da denebilir. Bir başka tarife göre his uzuvları ve aklın temin ettiği bilgilerin ötesindeki manevî hakikatleri bilmeyi temin eden hassas şuuraltı kabiliyetleridir.