Sual: Bazı vakfiyelerde, kitabelerde baba adı için Abdullah yazılıyor. Bu o kişinin babasının gayrı müslim olduğunu gösterir mi?
Cevab: Osmanlı vesika, vakfiye ve kitabelerde bilhassa kadınlar için baba adı olarak yazılan Abdullah/Abdülmennan/Abdülbari gibi isimler üç manaya gelir:
1-Bu kişi gayrı müslim iken ihtida etmiştir. Ama gayrı müslim baba adıyla anılması bir müminin şanına münasip düşmediği için Abdullah (Allah’ın kulu) yazılır. Hatta anne adı olarak da Havva kaydedilir.
2-Bu kişi lakît (buluntu) bir çocuktur. Anne ve baba adı belli değildir. Müslüman beldesinde bulunduysa, Müslüman sayılır ve ebeveyn adı Abdullah ve Havva olarak kaydedilir.
3-Bu kişi cariyedir. Ebeveyninin adı malum değildir veya Müslüman ismi değildir ya da çetrefilli bir isimdir. Bunun da ebeveyn ismi Abdullah ve Havva diye kaydedilir.
4-Bilhassa soylu ailelere mensup kadınlar, bir hayır eseri yaptırdığı zaman, tevazu icabı baba adını değil, Abdullah adını kullanmaktadır.
Nitekim ölüye telkin verilirken de, Abdullah/Havva oğlu veya kızı diye telkin verilir. Bu inceliği bilmeyen bazıları, birçok padişahın annesinin köle olduğu zannediliyor.
24 Mayıs 2020 Pazar