Yazışmalar

Ne zaman bâliğ olduğunu bilmeyen, namaz kazâlarını nasıl hesaplar?

Bir akademisyen, Abduh’un daha sonra Efgani ile yollarının ayrıldığını, Sultan Abdülhamid’e mektup yollayıp onunla yardımlaştığını söyledi. Şu halde Abduh’un modernist fikirleri değişmiş midir?

Mâlikî’yi taklid eden bir kadının hayzı 10 gün sürüyor. Her gün olmasa 10 gün boyunca kan geliyor. Arada kan gelmese de bu 10 günün hepsi hayız olur mu? Kan bitince pembe bir akıntı ya da rengini normal akıntıdan ayıramadığım bir akıntı oluyor. Bu akıntı, hayız mıdır?

Farz kılan, sünnet kılana uyabilir mi?

Namaz arasındaki tekbirlerde, kalkarken ya da otururken, imamın ses tonunda değişiklik yapması, yavaşça veya sesli bir şekilde söylemesi caiz midir?

Bugün sanat diye adlandırılan müzik, dans gibi bazı şeylerin, İslâmiyette yasak olması sebebiyle, bazı tenkitler işitiyoruz. Bunlara karşı ne söylenebilir?

Tirmüzî'de bir hadis-i şerifte "Ümmetim şu on beş kötü hasleti işlediği zaman çeşitli belalara maruz kalır" buyuruluyor. Bunlardan birisi de "Erkek karısının sözünden çıkmaz" şeklindedir. Bunu nasıl anlamak gerekir?

Sabah namazının vaktinin çıkmasına kısa bir süre kala uyanan birisi, abdest alıp hemen farzı kılsa, kerahet vakti çıkınca yalnız sünneti kaza eder mi?

Mekruhu beğenmenin, güzel demenin hükmü nedir?

Bir ilmihalde, “Hanefî mezhebinde, namazdan sonra en kıymetli ibâdet, ilim öğrenmektir. Bir miktar ilim öğrenen, sabaha kadar nâfile ibâdet edenden fazla sevab kazanır” diyor. Burada bahsedilen ilimden kasıt nedir?

Bankadan kredi alırken, oradaki memur ile anlaşıp, fâiz tabiri hiç kullanılmasa, ama imzaladığımız mukavelede yazıyor olsa, neye itibar edilir?

Dinen ve kanunen boşanan, baba evinde yaşayan bir hanımın 3 yaşında kız çocuğu vardır. Bu hanım evlense, yeni kocası çocuğun bakımını ve terbiyesini üstlenmeye razı ise, çocuk annede kalmaya devamı edebilir mi? İlk koca, çocuğa dinî terbiye verecek vaziyette değilse, cevap değişir mi?

Hanefi’ye göre 8 gün olan hayz âdeti, 12 gün kan gelirse, Maliki’ye göre hayz adedi 8+3 = 11 olur diyorsunuz. Eğer 12 gün kan geldikten sonraki ay, 6 kan görülse, sonraki ay 13 kan görülse, Maliki’ye göre hayz âdeti 11+3 müdür? 13 müdür?

Yemek yerken başı örtülü olmak sünnet midir?

Ayın yarılması hâdisesi o devre ait ecnebi kaynaklarda geçiyor mu?

Kımız, Türklerde bahsedildiği kadar tutuluyor muydu?

Osmanlı Devleti’nin kuruluşunu anlatan Diriliş filminde, mütesettir bir kadın olmaması dikkatimizi çekti. Osmanlı öncesinde Türk cemiyetlerinde tesettür bu kadar yaygın değil miydi?

Bir ilmihalde ''Resulullah aleyhisselâm namaz içinde ve tavafta, yemekten sonra ve yatarken de dua ederdi. Bu dualarında kollarını kaldırmaz ve ellerini yüzüne sürmezdi''. Yemekten sonraki duada kolları kaldırıp, elleri yüze sürmeyecek miyiz?

Dinlediğim bir sohbette, vahyin sadece peygamberlere has olmadığı söylendi. Benim bildiğim bunun aksidir ve nihayet Peygamber Efendimizle kesilmiştir. Bu sözü nasıl anlamalıdır?

Tek Parti devrinde câmilerin yıkıldığı veya satıldığına dair vesikalar görüyoruz. Ama cumhuriyet köyü projesinde câmiye de yer verilmiş. Bunu nasıl açıklayabiliriz?

Ayasofya Câminin Atatürk tarafından müzeye çevrildiğini biliyoruz. Ama imam kadrosu duruyormuş. Eğer müzeye çevrildiyse imam kadrosu neden duruyor?

Türklerin bazı milletlerin müslümanlığına vesile olduğunu söylüyorsunuz. Bunlar hangi halklardır?

Iddet bekleyen kadın, bir başka erkek ile evlense ve hâmile kalsa, bu çocuğun nesebi kimden sâbit olur?

Kur’an-ı kerimde Rum suresinin meâli “Kaynaşmanız için size kendinizden eşler yaratıp, aranızda sevgi ve merhamet peydâ etmesi de O'nun (varlığının) delillerindendir” olan 21.âyetinde geçen eş kelimesinin manası nedir?

Kur’an-ı kerimde isimleri geçen insanlara sihir yapmayı öğreten Hârut ve Mârut kimdir?

Gördüğümüz rüyaların tabirlerine internetten veya kitaplardan bakmamız doğru mu?

Namazı takkesiz kılmak tenzihen mi, tahrimen mi mekruhtur?

Osmanlıca için Eski Türkçe derler. Fakat Osmanlıca Arapça ve Farsça tamlamalardan oluşan bir dildir. Sarayda geliştirilen 4-5 bin kişinin konuştuğu bir dildir. Sizce yanlış mı düşünüyorum?

Osmanlı Devleti’nin 18 ve 19 asırda Ruslara karşı mağlubiyetlerini sebepleri nelerdir?

Yasin cüzlerine kumaş kaplama işi yapıyorum. Türkçe okunuşlu cüzleri kaplamam uygun olur mu?

''Mezhepsizlik dinsizliğe köprüdür.'' sözü ne kadar haklıdır?

İleride boşamak niyetiyle “Boşamaya karar verdim” demek talâk sayılır mı?

Cifr ilminin Hazret-i Ali ve İmam Cafer’den gelen bir ilim olduğu doğru mudur?

Bir arkadaş yurt dışından 100 dolarlık bir siparişimi getirdi. Rızasıyla 100 dolar karşılığı Türk lirası verebilir miyim?

Kanuni Sultan Süleyman'ın Gülfem isminde bir cariyesi olduğu ve evladı ile birlikte öldürüldüğü doğru mudur?

Görücü usulüyle severek beğendiğim hanımımda bazı problemler var. Mali vaziyetimiz iyi olduğu halde, kocasına güzel giyinmek ve süslenmekten kaçınıyor. Ev işlerinde gevşek davranıyor. Nasihat ettiğim halde, peki diyor; ama değişen bir şey yok. Üzerine fazla geldiğimi söylüyor. Şer’an nasıl hareket etmem münasiptir?

Ani kalesini fetheden Sultan Alparslan’ın şehirde katliâm yaptığı doğru mudur?

Bazı kitaplarda şeytanın cin, bazısında meleklerden olduğu beyan ediliyor. Doğrusu nedir?

Hayvanları kısırlaştırmak caiz midir?

Osmanlılar zamanında sokak hayvanlarının bakımı nasıl sağlanıyordu?

Kudurî’de, murabaha ve tevliye bahsinde diyor ki: Bir kimse ölçekle satılanı, ölçekle; tartıyla satılanı, tartıyla satın alıp teslim alırsa, sonra ölçekle veya tartıyla başkasına satarsa, ikinci müşteriye bu malı tekrar ölçmeden ve tartmadan, ne yemesi ne de başkasına satması caiz olur. Dükkândan 10 kilo patates alıp onu tartmadan yemek câiz olmaz mı?

Beş vakit namazını kılan, orucunu tutan, zekât veren, Ehl-i sünnet büyüklerini seven bir beyim var. Evlenirken bu hususiyetlerinden dolayı kabul ettim. Ancak daha sonra öğrendim ki bir takım kötü alışkanlıkları ve kötü arkadaşları var. Konsere gitmek, kısa şortla denize girmek, içki-kadın bulunan masada yemek yemek ve benzeri şeyler. Bunları yapmasının günah olduğunu söylüyorum. Kendisi de biliyor. Ama yine de sürekli olmasa da yapıyor. Çok mutsuzum. Bana dinî hususta engel olmuyor. Böyle birine itaat ve hürmet etmem lâzım mıdır? Ayrılmalı mıyım?

Bazı mecmua ve kitaplarda bazı sanatçılara ait müstehcen minyatürler gördüm. Osmanlı Devleti’nde bunlara nasıl müsaade ediliyordu?

Günümüz şartlarında devletten kıdem tazminatı almak câiz olur mu?

Bir şahsı taammüden katl eden, katl kasdıyla yapmadım dese, kavedden kurtulur mu?

Hadım ağaları veya hadım olunmuş (erkeklik vasfı kalmamış) erkekler dinen kadınlar için erkek hükmünde midir?

Ehl-i Sünnet anlayışının iman ve amel anlayışıyla Kur'an-ı Kerim'deki iman ve amel anlayışının bir olmadığını söyleyene ne cevap verilebilir?

Ertuğrul Gazi'nin İbn Arabi ile görüştüğüne dair kroniklerde yahut ciddi kaynaklarda bilgi mevcut mudur?

Kuruyemiş ve oyuncakçı dükkânımızda, yılbaşı münasebetiyle satış yaparak başkalarının günaha girmesine sebep olmak mahzurlu mudur?

Kur’an-ı kerimde bildirilmeyen haramlar var mıdır?

Zulmeden bir mü’mini veya kâfiri Yezid diyerek aşağılamak doğru mudur?

Bir servis işi yapan firmaya, borç para verip, verdiği paranın mikdarına göre aylık ücret almak caiz midir?

Mehr yalnız maddî bir menfaat mi olur? Zevcinden mehr olarak Nur suresini ezberlemesini istemesi mehr yerine geçer mi?

Allahü tealanın kelâmı kadim olup, Allahü teala cihetli değil ise, Allah’ın kelâmının ağaç tarafından ve her tarafdan işitmek nasıl olabilir?

Sünen-i Ebu Davud'da geçen “Kız çocuğunu diri diri toprağa gömen kişi de, toprağa gömülen çocuğun kendisi de cehennemdedir" mealindeki hadis-i şerifi nasıl anlamalıyız?

Bazı şeyler için üstadımızın, hocamızın, şeyhimizin vs sünneti deniyor. Sünnet, yalnızca Hazret-i Peygamber için kullanılan bir tabir değil midir?

Namuslu bir kimseye livâta iftirasında bulunsa, hadd-i kazf gerekir mi?

Süt çocuğu olması için kaç yaşına kadar emzirmek icab eder?

Bir müslüman kadın, mürted olup, Hristiyan veya Yahudi dinine girerse, müslüman kocasının bununla evli kalması câiz midir?

Dört ay sana yaklaşmayacağım diye yemin ederek îlâ yapan kimse, yemininde dursa, yani dört ay zevcesine yaklaşmasa ne lâzım gelir?

Bir kadının sütü sağılıp, kap içinde çocuğa içirilse, süt çocuğu olur mu?

Erkek kardeşinin süt annesi veya süt kızkardeşi ile evlenmek caiz midir?

Oğlunun süt annesi ile evlenmek câiz midir?

Süt kardeş ile halvet etmek câiz midir?

Süt annesinin süt çocuğu ve bu çocuğun kardeşleri mahrem midir?

Zevcinin süt babası veya zevcesinin süt annesi mahrem midir?

Süt çocuğunun zevci veya zevcesi, yani süt gelini veya süt damadı, bu kişiye mahrem midir?

Süt babasının sonradan evlendiği bir kadından olan çocuğu süt çocuğuna mahrem midir?

Süt babasının sonradan evlendiği kadın süt çocuğuna mahrem midir?

Süt annesinin sonradan evlendiği veya daha evvel evlenip boşandığı kocası süt çocuğuna mahrem midir?

Şimdi şahısların yaptırdığı Kur'an-ı kerim kursları vakıf mıdır? Buraya yapılan yardımların hükmü nedir?

Allah bizim evvel ve âhir ne olacağımızı, neler yapacağımızı, netice itibariyle Cennet veya Cehennem ehli olduğumuzu şüphesiz biliyor. Böyle ise bizim cüz’i irademizle bunu değiştirme imkânı var mıdır?

Bir câminin üst katı Kur’an kursu olarak hizmet veriyor. Câmi ve kursa ayrı kapılardan giriliyor. Bir hanım, muayyen zamanında derse gidebilir mi?

Muhammet İkbal nasıl bir şahsiyettir?

Sultan II. Mehmed’in, saraya freskler yaptırdığı ve II. Bayezid'in bunları dine aykırı bularak attırdığı doğru mudur?

Sizin gibi bazı hocalar neden Osmanlıyı bu kadar şahsîleştiriyor? Seyyid olsalar, soya olan saygıyı anlarım. Cumhuriyetten sonra haksızlığa uğrayan bir tek hanedan mensupları mıdır? Yavuz Sultan Selim’i seviyoruz. Ama Avrupa’da büyümüş torunundan bize ne? Şimdi bazı politikacıları seviyoruz. 50 sene sonra hangimiz torununu tanırız?

Modern câmiaya mensup kişilerin cenazeleri niçin Teşvikiye Câmii’nden kaldırılıyor? Câmide masonik işaretlerin olduğu doğru mudur?

Dört rek’atli farz kılarken ilk ka’dede hata ile sağa sola selâm veren nasıl hareket eder?

Öğretmenim. Kanunen yapmamız gereken bazı işler, dinî inancımızla bağdaşmıyor. Nasıl hareket etmek gerekir?

Bu zamanda bir tarikata mensub olmak lâzım mıdır?

Bir kitap hazırlıyorum. İmam-ı Rabbani hazretlerinin mektuplarında ismi geçen Seyyid Mirekşah hakkında malumata ihtiyacım vardır.

Mum söndü iddiası nasıl ortaya çıkmıştır? Meşhur bir ansiklopedide Bektaşî âyini olduğu söyleniyor.

Gayri meşru ilişkiden dünyaya gelen çocuk, babasına vâris (mirasçı) olabilir mi?

Öğle namazını kılmamış bir kimse, ikindi namazı vaktinin girdiğini görürse, İmam-ı Azam Ebu Hanife’nin kavline göre öğleyi asr-ı evvel denilen vakitte kılsa; ikindi namazını da hemen ardından kılabilir mi? Yoksa mezheb içi telfik mi olur?

Haramı veya küfrü beğenmek küfürdür. Fakat haramlar insanın hoşuna gidebilir deniyor. Beğenmek ve hoşuna gitmek arasındaki fark nedir?

Fıkıh kitaplarında “İstisnâ akdinde parayı peşin vermek câiz olduğu gibi, belli olmayan zamanlarda taksitlerle ödemek de şart edilebilir. Belli zamanda ödenmesi şart edilirse, selem olur." yazmaktadır. İstisna akdinde düzenli belli aylarda, belli tutarlarda ödeme şart edilemez? Selem peşin ve o mecliste olması gerekmiyor mu?

Şu an piyasada projeden (temelden) bir evin istisna yolu ile satın alınabilmesi caiz midir?

Nazar boncuğu takmak caiz midir? Nazar gerçek midir?

Sabah namazı için gittiğim bir câmide, namazdan hemen sonra dünya kelâmı etmeden eller ters çevrilerek “Allahümme ecirnâ minennar” denildiğini gördüm. Bunun aslı nedir?

Bir şehir muhasara altında tutulsa, sıcak çatışma olmadan düşman sulh ile teslim olsa, savaş hukuku tahakkuk eder mi?

İslâm hukukunda, muharib esirlerin serbest bırakılması câiz midir? Hasan-ı Basrî gibi âlimlere göre esirlerin öldürülmesi câiz olmadığına göre, bir İslâm devleti bu kavle uyarak hareket edebilir mi?

“İlim öğrenmek isteyen kavminden uzaklaşsın” şeklinde bir hadis-i şerif var mıdır?

Fıkıh kitaplarında geçen "Acemin, yani arabî olmayanların âkılesi olmaz" sözündeki Acem, ne ma’nâya gelmektedir?

Sahâbîlerin, zaman zaman tâbiînden olan âlimlerin ictihadını kabul ettiği görülmektedir. Halbuki sahabenin hepsi müctehiddir. Kendi ictihadına uymalıdır. Sonra gelenlerden daha hayırlı oluşları, Ehl-i sünnetin esasıdır. Şu halde yukarıdaki hâdiseyi nasıl anlamalıdır?

Talâkta şâri’in koyduğu üç kur’ (hayz) müddetinin illeti, kadının hâmile olup olmadığının belirlenmesiyse, bugün hâmileliği bilmek kolaydır. Bu şartlarda kadının muayyen müddeti bekleme gereği ortadan kalkar mı?

Üç ortaklı inan şirketinde, ortaklardan biri kendi parası ile mal alıp, ortağı olduğu şirkete bunu sattığı takdirde, kendi kendine mal satamayacağı için câiz olmaz mı?

Nasslardan bir delili tevil ederek Ehl-i sünnet dışına çıkanlar tekfir edilmez. Fakat bazen öyle oluyor ki o hükmü tevil etse bile başka bir nassa zıt düşüyor. Bu tevilin bütün içinde tezatsız olması gerekir mi ve bu tevilin de bir sınırı var mıdır? Nitekim Ehl-i Kitabın Cennetlik olduğunu söyleyenler bile Kur’an-ı kerimden bir delil bulabiliyor.

İslâmiyette serbest piyasa ekonomisi olduğu halde, Osmanlı Devleti’nde şimdiki gibi bir serbestlik olmadığı; mesela aynı türden iş yapanlara o mıntıkada belli sınırlamalar getirildiği görünüyor. Bunun izahı nedir?

Osmanlı'nın ilk devirlerinde mirasın yasak olduğu, devletin buna el koyduğu doğru mudur?