Yazışmalar

Kitap satışı yapıyorum. Müşteriye, bende olmayan bir kitap numunesi gösterdim. Hemen almak istedi. Fiyatını söyledim; o da bana ücretini verdi. Komşudan alıp kârımı koyarak kendisine sattım. Bu satış câiz midir?

Darwin’in evrim teorisi İslâmiyete aykırı mıdır?

Halifelere Allahu teâlânın halifesi demek caiz midir?

Fıkıh kitaplarında diyor ki: “Kadında ayıp hâsıl olursa Hanbelî ve Şâfiî’nin bir kavlinde erkek nikâhı fesh edebilir. Mâlikî’de ve Şâfiî’nin diğer kavlinde fesh edemez.” Erkek zaten talâkla boşayabildiği halde, neden fesih oluyor?

Fıkıh kitaplarında diyor ki: “Kızımı filana tezvic ettim (nikâhladım) dese, o da işitince nikâhı kabul ettim dese, bütün âlimlere göre sahih olmaz. Ebu Yusuf’a göre sahih olur.” diyor. Sahih olmamasının sebebi nedir?

Fıkıh kitaplarında diyor ki: “Üç mezhebde kadın, velileri razı olunca, küfvün gayrısı ile evlenebilir. Hanbelî’de ise evlenemez. Şâfi’îde ve Mâlikî’de bir veli, kadını arzusu ile, küfvünün gayrısına veremez. Hanefîde verebilir.” Bu ifadelerde tenakuz (çelişki) yok mu?

Fıkıh kitaplarında diyor ki: “Başka nikâhlısı olmadığını söyleyerek nikâhlanan kimsenin, başka zevcesi olduğu anlaşılırsa nikâh bozulmaz.” Kadın vaziyeti bilse belki nikâh yapmayacaktır. Böyle söylemek hile olmaz mı?

Fıkıh kitaplarında diyor ki: “Bir adam, bir kimseyi (filan kızı, bana şu kadar altın mehr ile iste) diyerek vekil etse, vekil daha çok mehr söyleyerek istese ve böylece nikâh yapılsa fazlasını vermek lazım gelmez.” Yani kadın nikahı bozamaz mı? O zaman kandırmak olmaz mı?

Fıkıh kitaplarında diyor ki: “Zevci ölen kadın mehr-i muaccel’in bir kısmını almadığını söylerse bunu mirastan alır; mehr-i muaccel’in hepsini almadığını söylerse bir şey verilmez.” Neden?

Ahret kardeşi, ahret annesi, tarikat kardeşi nasıl oluyor?

Önceden mehr konuşulmamış bir nikâhtan sonra, erkek nişan için gönderdiğim şeyler mehr idi derse, bunlar da mehr-i mislden az ise kadın geri kalanı isteyebilir mi?

Fıkıh kitaplarında, “Öldüğünü işitip veya boşadığını bildiren mektubunu alıp başkasıyla evlendikten sonra birinci zevci gelirse ikinci nikâhı bâtıl olur.” diyor. Mektupla talâk zaten sahih değil midir? Sahihse nasıl ikinci nikâh bâtıl oluyor?

Fıkıh kitaplarında geçen “Kadın, mehr-i muaccelini almadan kendisini kocasından men edebilir." sözü boşanma mânâsına mı geliyor?

Ortakları olan bir un dükkânından, aynı zamanda o dükkânın ortaklarından biri olan tezgâhtar, birisine mesela beş kilo un hediye etse, câiz olur mu?

Üç arkadaş, her birisi farklı veya eşit miktarda para vererek bir araba kiralayabilirler mi? Ve o arabaya her birisi farklı veya eşit miktarda para vererek benzin alıp gezebilirler mi?

Bir kişiye âriyet olarak mesela bir bisiklet verilse, o da kullanması için bir arkadaşına verebilir mi?

Ödünç veren bir kimse, ödünç verdiği bir kimsenin çayını içer, yemeğini yerse câiz olur mu?

Kurşun dökmek câiz midir?

Sarhoş kimse namaz kılabilir mi?

İlmihallerde ağrısız akan su abdesti bozmaz buyuruluyor. Ağrılı su ne mânâya gelir?

Namaz içinde abdesti bozulan imamın vekil tayin etmesi secde-i sehvi gerektirir mi?

Namazda imam efendi kahkaha ile gülerse ne lâzım gelir?

Bir kimse fakirde alacağı olan bir paradan vazgeçerse, zekât vermiş sayılır mı?

Zevc ve zevce (karı-koca) küsseler, altı ay veya bir sene konuşmasalar, ayrı odalarda yatsalar, nikâha zararı var mıdır?

Bir kişi koyun postu karşılığında yirmi kilo yağ veya buğday alırsa bu caiz olur mu?

Erkek veya kadın mürted olursa nikâh bozulur mu?

Zindanda eli ayağı bağlı kimseye namaz kılmak farz olur mu?

İki kişi, arabalarını, her biri kullanmak üzere, muayyen bir zaman için değişseler fâiz olur mu?

Dârülharbde bir hırsızlık yapılsa, o yer sonradan dârülislâm olsa, hırsızlık yapan kişiye ceza verilir mi?

Anneannem sağlıklı ve dul, ama çamaşır ve mutfak işlerini göremeyecek kadar yaşlı olduğu için dönüşümlü olarak annemlerde ve teyzemlerde kalıyor ve kendi evi yok. Büyükbabamdan kalan emekli maaşı var. Bunun vatan-ı aslîsi neresi olur?

Vatan-i aslî mevzuunda kadın evliyse kocaya, bekârsa babaya tâbi olacağını biliyorum. Kadınların ve kızların kocaları ve babalarının ölümü hâlinde vatanları neresi olur?

Cennette herkes kaç yaşında olacaktır?

İmalat hatası, Nuh der peygamber demez, Allah baba, yukarıda Allah var gibi halk arasında söylenen sözler küfrü gerektirir mi?

Ölenin borcunu ödemeden miras taksimi yapmak veya miras taksiminde Kur’an-ı kerimdeki hisselere riayet etmemek küfrü gerektirir mi?

Namaz için tekbir alırken eller ne zaman kulağa götürülür?

Sukuk tatbikatı caiz midir?

Bir erkek, bir kadına "Benimle evlenir misin?" diye bir mektup gönderse, kadın da “Evet, kabul ettim” diye cevap gönderse nikâh olur mu?

Hadis-i şeriflerde, Allahü teâlânın ilk yarattığı şey hakkında muhtelif ifadeler var. Kalemdir, nurdur, Resulullah’ın ruhudur diye geçiyor. Bunların arası nasıl bulunur? “Allahü teâlâ kendi nurundan cevheri yarattı” hadis-i şerifinde geçen cevher ne mânâdadır?

Üç erkek kardeş olsa, bunların en büyüğü bir kadını emse, en küçük erkek kardeş bu kadının kızı ile evlenebilir mi?

İş elbisesi tozlu veya kirli olan, bu elbiseyle namaz kılabilir mi?

Bütün peygamberler İslâmiyeti ve tevhid dinini anlattıklarına göre, Yahudi ve Hristiyan isimleri nereden çıkmıştır?

Kur’an-ı kerimde geçen Cumartesi yasağı nedir?

Bakara suresinde 56. âyet-i kerimesinde “Sonra sizi belki şükredersiniz diye öldürüp, ardından tekrar dirilttik” buyuruluyor. Bu âyet-i kerimede geçen ölüp dirilmeyi nasıl anlamak gerekir?

Zamanımızda bir genç kızın mehr-i misli ne kadardır?

Şuf'a hakkını, yani bir gayrımenkul satıldığı zaman, komşu veya ortağın aynı bedelle onu satın alma hakkını bertaraf için bedel yüksek gösterilerek muvazaa yapılırsa, şufa kullanmak isteyen muvazaayı ispat edip gerçek bedel üzerinden şufayı sağlayabiliyor. Peki, bedel satım yapılırken vergiden vs kaçmak için düşük gösterilir ve bu sefer şufa kullanmak isteyen bu düşük bedel üzerinden akdi kurmak isterse, satım akdinin tarafları aralarındaki muvazaayı ileri sürüp şufa'nın yüksek ve gerçek bedelden yapılmasını isteyebilirler mi?

Makine ile kesilen tavuk yenir mi?

Humus ne demektir?

Öğle namazını kılmamış bir kimse, ikindi namazı vaktinin girdiğini görürse, İmam-ı Azam Ebu Hanife’nin kavline göre öğleyi asr-ı evvel denilen vakitte kılsa; ikindi namazını da hemen ardından kılabilir mi?

Bazı kitapçılara gittiğimizde Kuran-ı kerimlerin belden aşağı koyulduğunu görüyoruz. Böyle yerlere gitmek uygun mudur?

Birine bir işin yapılması veya yapılmaması için and veren kimse, yemin etmiş olur mu?

Sıvı yağa necâset düşerse ne yapmak gerekir?

Birisi bana bir şey için söz verdi. Sonra o şeyi bana vermeyip, başka birine verdi. Kendisine söz verilen kimse, “Sen bana söz verdiğin için bu benim hakkımdır” diyebilir mi?

Mübah olan işlerde “Allah aşkına”, “Allah için”, “Allahını seversen”, “Allahın adını verdim” gibi ifadeler kullanmanın bir mahzuru var mıdır?

Hanımıma bir bahçe satın alsam, sonra iflas edersem, mal varlığım borçlarıma yetmese, dinen mesul olur muyum?

% 100 anapara korumalı altın ve petrol yatırım fonu almak câiz midir?

Tayyare (uçak) biletlerinin 2-3 ay evvelden almak câiz midir?

Aralarında hürmet-i müsahare olan iki kişi evlenebilir mi?

Gönüllülerden anne sütü toplayarak anne sütü bankası kurmak câiz midir?

Fıkıh kitaplarında, aynı mesele için birbirinden farklı hükümler olabiliyor. Bunların hangisine göre amel edilmesi gerekir?

Ailevî bir geçimsizlik yaşıyoruz. Kocamın annesi, anneme gelerek, düğünde taktıkları altınları geri istemiş. Annem de vermiş. Kocamın ailesi bu altınlar üzerinde hak sahibi midir?

İki arkadaş ortak bir market açarsa; birincisi markete %60, ikincisi markete %40 ortak olsa, dükkâna alınacak malın bedeli hisselere göre mi karşılanır? Ay sonunda kârı hisseleri ölçüsünde mi paylaşmaları mı gerekir? Ortak giderleri kârı paylaşmadan, hisselere bakmadan eşit bir şekilde verebilirler mi?

Mevlid okumak bid’at midir? Mevlid okuyup para almak câiz midir?

Uşrun (öşürün) nisabı ne kadardır?

Nezleden veya grip sebebiyle gözler yaşarırsa, abdest bozulur mu?

Devlet öğrenci kredisi veriyor. Bunu almak câiz midir?

Birisine “Şu işi yap, kârın yüzde iki buçuğu senindir” derse, bu akit sahih midir?

Birçok hadis-i şeriflerde emire, sultana itaatin ehemmiyeti tebarüz ettirilmiş. Bugün için siyasetçilerin icraatini tenkit; seçimlerde iktidardaki siyasetçiye karşı çalışmak câiz midir?

Bir mamulü satarken, meselâ 2 senelik garanti vermek câiz midir?

Bir kişi odasına bir miktar şeker koysa, üstüne isteyen herkes alabilir diye bir kâğıt yapıştırsa, bunu gören bir kişi o şekeri sadece orada mı yiyebilir, yoksa evine de götürebilir mi?

Havuz sistemi caiz midir? Mesela bir minibüs kooperatifi şoförleri bir ay boyunca çalışıp kazandıkları parayı biriktirip toplanan parayı eşit miktarda paylaşırlarsa câiz mi? Bazı şoförler az çalışıp, bazı şoförler çok çalışırlarsa vaziyet değişir mi?

Cuma’nın ikinci rek’atinin rükû’una yetişemeyen bir kimse, niyetini Cuma’nın farzı olarak mı, yoksa öğlenin farzı olarak mı yapar?

Bir siyer kitabında “Resulullah aleyhisselâm dünyayı teşriflerinden sonra şeytanlar haber getiremez ve kâhinler konuşamaz olmuştur” diyor. Fakat daha sonra Hazret-i Osman’ın halasının kâhin olduğunu yazıyor. Bunda tezat yok mudur?

Gıybet edilen kimse ile helâlleşmek şart mıdır?

Ahlâk kitaplarında yazdığına göre bir kimsenin kusurunu acıdığı için söylemek gıybet olmamaktadır. Bundan maksat nedir?

Bizim burada sütü için koyunları; meyvesi için ağaçları kiraya veriyorlar. Arazilerini, arsalarını, tarlalarını çiftçilere ve hayvan besiciliğine kiralıyorlar. Ancak fıkıh kitaplarında okuduğum kadarıyla bunun uygun olmadığını anladım. Nitekim “Kira müddeti içinde bozulup telef olan veya kullanırken helâk olan şeyleri kiraya vermek câiz değildir. Koyun otlatmak için tarlayı kirâya vermek câiz değildir, fâsiddir” diyor. Nasıl hareket etmek lâzımdır?

Fıkıh kitaplarında “Doğru olarak da, müşterinin bildiği şeyi söylememelidir. Çünki, bu da fâidesiz söz olur. Kıyâmet günü her sözden sual olunacaktır” diyor. Müşteri bildiği halde bir mamulün hususiyetlerini kendilerine tekrar izah ediyoruz. Yardımcı olmaya çalışıyoruz. Yanlış mı yapıyoruz?

Fıkıh kitaplarında “Zenginin fakîrdeki alacağını istemesi caizdir” dedikten sonra, “Fakat fakîrin, ödeyebilecek güce gelmesini beklemesi vâcib olur” diyor. Câiz olan bir şeyi yapmak, vâcib olan bir şeyi terk etmeye sebep oluyor gibi anlaşılıyor. Buradaki incelik nedir?

Sunnipath adındaki bir siteye Vehhabîlerin arkasında namaz kılınıp kılınamayacağı sorulmuş; sitede de "Bid’at ehli arkasında namaz kılmak yalnız kılmaktan efdaldir" diye cevap gelmiş; kaynak olarak da Dürrü’l-Muhtar verilmiş. Bu fetvânın aslı var mıdır?

Nisab mikdarı zekât malı elde ettikten bir sene sonra buna 50 gr altın daha eklenirse, bunun zekâtı nasıl verilir?

Kiracısından 2 yıl kira alacağı olan bir kimse, bu alacak nisabı aşıyor ise, her 2 yılın da zekâtını birden mi verecektir?

Hanefî mezhebinde olup, gusl sebebiyle Mâlikî mezhebini taklid eden bir kadının âdeti 15 günü geçerse, 10 günden sonraki namazlarını kazâ mı edecektir?

Hanefî mezhebinde olup, gusl sebebiyle Mâlikî mezhebini taklid eden bir kadının âdeti 10 günü geçiyor. Bazen 15, bazen 18 oluyor. 15 günü âdet sayarak geriye kalan namazlarını kazâ mı edecektir?

Dedem vefat etti. Bir vasiyet de bırakmadı. Eşinden başka, bir erkek ve üç kızı vardır. Bunun mirası ferâize göre nasıl paylaşılır?

Evde yapılan böreği pişirmek için fırına götürsek, fırıncı bunu pişirip karşılığında para alsa, ortada mal olmadığı için câiz olur mu?

İdrar kaçıran bir kimse, imamlık yapabilir mi?

Bir kişiye başkasına götürmesi için bir saat veya bir kilo elma verilse, o kişi bu malları kullansa, meselâ elmaları yese, saati başkasına satsa, sonra pişman olsa, yediği bir kilo elmanın yerine iki kilo daha güzel elma alsa, saatin yerine de daha pahalı iki saat alarak ilk başta götürmesi gereken kişiye götürürse, burada fâiz meydana gelir mi?

Beat Box yapmak, dinlemek, müzik dinlemekle aynı hükümde midir?

Evde hamster, yani fare beslenebilir mi?

Bugün için mahkeme kararıyla boşanma, dinen de boşanma sayılır mı?

Hazret-i Peygamber, mihrabiye, yani akşam ve yatsı namazından sonra cemaate sesli olarak Haşr suresinin son âyetlerini veya Âmenerresulüyü okumuş mudur?

Haczedilmiş ( hacizli ) malı satın almak câiz midir?

Bir talebe yoklama alınmayan derse girerse, öğle namazını kaçıracaksa nasıl davranması gerekir?

Hac rehberinde “Tavaf esnasında dua edilir, tekbir ve tehlil getirilebilir” diyor. Telbiye söylenmez mi? Telbiye nerelerde söylenir?

Hanımlar âdetli iken Kâbe'yi tavaf edemez; ama Kâbe'yi çevreleyen mescidde durabilir mi? Kâbe'ye bakabilir mi?

Birinden alacağım vardır. Vefat etti. Çocukları bu alacağı ödemek zorunda mıdır?

Bir fıkıh kitabında Hadika’dan alarak, “Mübarek, şerefli ve temiz olan işleri yaparken sağdan başlamak müstehaptır. Bunları tersine yapmak, tenzihî mekruh olur. Çünki heyette, şekilde olan sünneti terk etmek olur” diyor. Sağdan başlamak” ve "Heyette" ifadesi ne anlama gelmektedir?

Kur'an-ı kerimin mûciz ve îcâzlı olması ne demektir?

Birilerini internette ya da telefondan sahte hüviyet kullanarak işletmek günah mıdır?

Bir babanın evlâdına bakması kaç yaşına kadar vâciptir?

Yeni doğan çocuğun kırkıncı günü diye birşey var mıdır?