Yazışmalar

Müslüman da olsa hükümete ayaklanmanın câiz olduğunu söyleyenler, Hac suresinin 39. âyetinde geçen "Cihad, zulm edenlere ve zâlimlere karşıdır" hükmüne dayanıyorlar. ‘Arap Baharı’nı da nazara alarak buna ne söylenebilir?

İçinde bulunduğumuz yüzyıl itibariyle sürekli olarak babadan oğula geçmekte ve bu kimseler şeyhlerine aynı şekilde baba gavs posta oturan oğluna yine gavs demekteler. Bu üslupta bir şeyhlik makamı ve bir unvan vermek ne kadar sıhhatlidir? Bazı müridlerin "Bizim şeyhimiz nazar ehlidir. Sadece nazar etmekle sülük ettirir” sözü ne kadar sıhhatlidir?

Bir kimse evlense, çocukları ve torunları olsa, sonra birisi çıkıp, ben sizi emzirmiştim dese, ne lâzım gelir?

Babam bundan 11 yıl önce dedemden kalma arsanın mülkiyetini 3 halamın izniyle kendi üstüne aldı; onlara da çok düşük bir para verdi. 1 sene sonra da onlardan gizli o zamanın parasıyla 30 bin liraya sattı. Şimdi o arsa 250 bin oldu. Halamların biri o arsanın parasından 250 bin lira üzerinden hakkını istiyor. Yoksa hakkını helal etmeyeceğini söylüyor. Bunun dinen hükmü nedir?

Çok yakın zamanda annemi kaybettim. Ruhunun nerede ne yaptığını merak ediyorum.

Molla Câminin Mevlânâ Celâleddin’in Mesnevî’sini meth için yazdığı "Mesnevi-yi Mevlevi-yi Manevi/Est kuran der zuban-ı Pehlevi" (Mânâ âleminin efendisinin Mesnevisi Farsça olarak yazılmış Kur'andır) meâlindeki beyti nasıl anlamalıdır?

Bir ilmihalde, “Nezri, yapmak istemediği bir şarta bağlarsa, meselâ, falancanın çantasını çalarsam, bir ay oruç nezrim olsun derse, çalmadan oruç tutar veya yemin keffâreti verir’ denilmektedir. Bunun sebebi nedir? Şart olmadığı halde neden oruç tutuluyor?

‘Peygamberimiz kabir ziyaretini men etmiş; sadece vefatına 2 yıl kalınca izin vermiştir’ diyenlere ne denir?

‘Allah kâinatı altı günde yarattı, sonra arşa yayıldı’ meâlindeki müteşâbih âyetlere İmam Ebu Hanife mana vermemiş iken, sonraki Hanefî âlimlerinin bunları te’vil etmesinin sebebi nedir?

Bazı Osmanlı tarihçileri ve ilahiyatçılar, Osmanlıların Matüridiliğinin kâğıt üzerinde olduğunu, aslında koyu bir Eş’arî tatbikatının bulunduğunu; bilhassa Yavuz Sultan Selim’in Mısır’ı fethinden sonra Eş’arî Arap ulemasının nüfuzunun arttığını; bu sebeple de pozitif bilimlerin gelişmediğini söylüyorlar. Ne dersiniz?

Câhiliye devrindeki insanlar, putlara yaratıcı olarak mı tapınıyordu?

İlminizi artırmak ve hafızamızı diri tutmak okunacak dua var mıdır?

Zekâtın ehl-i kıble olan bidat sahibine verilmesi caiz midir?

Yeni emekli olan birisi, ilk aylığını yetimler yurduna vereceğim dese, illa buraya mı vermesi gerekir?

Bir kişinin fıtrasını birden fazla kişiye vermek caiz midir?

Hazret-i İsa’nın evlenip çocuk sahibi olduğu gerçek midir? Mecdelli Meryem diye biri var mıdır?

Evlilerin zinasında recm cezasını emreden âyetin olduğu, fakat bunun yazılı olduğu kağıdı keçi yemesi hâdisesi doğru mudur?

Sünnet düğününde mehter marşı getirip, sünnet çocuğunu at ile gezdirmek caiz midir?

İslam dininin apaçık bildirdiği zaruri bilgilerde şüphe etmek küfrdür. Her farz ve haram böyle midir?

Günlük yazılarınızda kaynak belirtmiyorsunuz. Bazı dar düşünceliler, bunu bahane ederek tenkit etmezler mi?

Bir arkadaş benden borç aldı; 3 gün sonra veririm dedi; 40 gün sonra verdi. ‘bunun için kızgınım biraz’ dedim. Arkadaşlardan biri de ‘gıybetini yaptın’ dedi. ‘Fasığın fıskını açıklamak gıybet değildir’ dedim. Bu sözün hükmü nedir?

Birine borç verilse; o da iflâs etse; alacağı zekât nisabına katmamak için kalbden helâl etmek olur mu?

Sultan II.Abdülhamid tahttan indiğinde Osmanlı Devleti’nin sınırları kaç km2 idi?

Mahkemenin bir akdin ifa edilmemesi sebebiyle hükmettiği tazminatı almak caiz midir?

Bir kitabın herhangi bir cildi rehin verilebilir mi?

Mukim kimse, itikâfa niyyet etse, câmide uyuması ve bir şey yemesi mekruh mudur?

Toplu halde veya sesli yahud sessiz zikr, Hazret-i Peygamber zamanında da tatbik edilmiş midir?

Abdülhakîm Arvasî’nin, "Ben bir seyyidim. Bu demektir ki Türk değilim. Ama yeryüzünde bütün Türkler silinse, üç Türk kalsa biri ben olurdum. İki Türk kalsa gene biri ben olurdum. Son Türk kalsa da o gene ben olurdum. Çünkü Türkler olmasa bugünkü mânâda İslâmiyet olmazdı” diye bir söz söylemiş midir?

Namazda fâtiha okuduktan sonra hangi sureyi okuyacağını birkaç saniye düşünüp sureyi ondan sonra okuyan kimseye vacibi geciktirdiği için sehiv secdesi gerekir mi?

İmam Ebu Hanife'nin vefat haberine Süfyan-ı Sevrî'nin sevindiği, Ahmed bin Hanbel'in ‘Ehli reyden hadis rivayet edilmez' diyerek kendisini tenkid ettiği, İmam Cüveynî'nin ve Gazalî'nin ‘Ebu Hanife Arapça dahi bilmezdi’ dediği vesaire yazılıyor. Bu mesele hakkında ne söylenebilir?

Eshab-ı kiram insan değil midir? Şu halde yaptıkları hataları te’vil etmeye gerek var mıdır?

Sanal olarak (gerçek bir mal ortaya koymadan) kumarhane oyunu oynamak caiz midir?

Hazret-i Ömer’in recm âyeti olarak okuduğu eş-şeyhu veş-şeyhatu ile başlayan ibarenin az veya çok farklı lafızlarla hadis kaynaklarında geçtiği söyleniyor. Bu ibare âyet ise, farklı hadis kaynaklarında lafızları nasıl değişebiliyor?

Eti yenen hayvanın uykuluk ve badem olarak adlandırılan kısmını yemek caiz midir?

Abdülmuttalib niçin oğlu Ebu Leheb’e Abdüluzza ismini koymuştur?

İmam Ebu Hanife, Ebu Yusuf, Ahmed bin Hanbel, İmam Mâlik ve İmam Şâfiî gibi âlimlerin, kelâm ilmini öğrenmeyi ve öğretmeyi tasvip etmediği, hatta Ebu Hanife'nin oğluna kelamla uğraşmayı yasak ettiği rivayet ediliyor. Bu işin esası nedir?

Osmanlı devrinde farklı halkların bazı kıyafetlerinin muayyen renkte giyindikleri doğru mudur?

Avrupa'nın aydınlanma devrinde Osmanlı İmparatorluğu’nun yeri neydi? O devirlerde Avrupa’nın tavırları Osmanlı’ya nasıl tesir etti? Avrupa’nın Osmanlı merakı o devirlerde yerini aydınlanma düşüncesine mi bıraklıştı, yoksa halen benzemeye mi çalışıyorlardı? Doğu Avrupa (Rusya dahil) aydınlanmaya nasıl karşılık verdi?

Büyük marketlerde kasiyersiz geçişlerden geçerek alışveriş yapmak caiz midir? Bu geçişlerde ürünlerin barkotlarını kendiniz okutuyor ve kredi kartı ile alışverişi tamamlıyorsunuz.

Hayızı biten kadın bittiği anda gusül almak zorunda mıdır, yoksa namaz vaktine kadar tehir edebilir mi?

Arapça kitap, tecvid ve eliba kitapları abdestsiz tutulabilir ve okunabilir mi?

Mobilya satıyorum. Bir kişi ben sana müşteri getiririm, ama bana müşterinin haberi olmadan örneğin 100 tl verirsin diyor. Bu muamele caiz midir?

“Fatih Sultan Mehmet Han vefat ettiğinde taht kavgası vardı. Cenazesi odada unutuldu. 19 gün öyle kaldı. Cesed çürümüş ve kokmuştu. Yanına gitmeye kimse yanaşmadı” diyorlar. Doğru mudur?

Selçuklu ve Osmanlılarda mumyalama iç organlar çıkarılıp ilaçlanıp tekrar koyulmak suretiyle mi yapılıyor? Bu, şer'an caiz midir?

Günümüzde devlet arazisindeki dağlık yerlerde bulunan ağaçlardan yetecek kadar kesmek caiz midir?

Bir trafik kazası neticesi erkek ölüyor, hanımı ve 1,5 yaşındaki oğlu yaralı olarak kurtuluyor. Ceza ve hukuk davalarında karşı taraf tam kusurlu bulunuyor. Biz de, ölenin hanımı, çocuğu ve anne-babası adına destekten yoksun kalma tazminatı, hem bizzat yaralandıkları tedavi gördükleri ve dahası aynı kazada eşini ve babasını kaybettikleri için eş ve çocuk adına manevi tazminat ve ayrıca ölenin anne-babası derin üzüntüye gark olduğundan manevi tazminat, ölene ait aracın bedelini ve defin masrafını istedik. Neticede davamız kısmen kabul edilip ölenin çocuğu, babası ve anası lehine maddi-manevi tazminata, araç bedeline ve defin masrafına hükmolundu. Keza lehimize kısmî kabulden ötürü hem maddi, hem manevi tazminat yönünden vekalet ücretine hükmolundu. Bahis mevzuu kalemlerden hangilerini almak caiz olur?

Vakıflar ile ortak bir arsa var. Bu arsaya kat karşılığı inşaat yapmak istiyoruz. Vakıflar hariç, diğer arsa sahipleri ile anlaştık. Vakıflar bizi izâle-i şüyû davası açmaya yönlendiriyor. Böyle bir dava açıp vakıfların hissesini almak uygun mudur?

Bir gayrımüslim, “Ben müslüman olmak istiyorum” dese, bunu söylediği müslümana ne lâzım gelir?

Birine “Kurban olayım” demek şirk ve küfr olur mu?

Bir kimse, bir kaç kişiden topladığı para ile bir araba alıp kiraya verse, aldığı ücretten her ay komisyon alabilir mi? Alabilirse bunun sınırı var mıdır?

Cennet gibi ülke, burası tam bir cennet, gülüşün cennet, cennet gibi yer gibi sözler küfür müdür?

Cevşen hakkında malumat verir misiniz?

Lozan Antlaşması müddetinin 2023 yılında biteceği rivayeti hakikat midir?

Adam öldürmek büyük günah olduğuna göre, cellatların mesuliyeti nedir?

1,5 yıl önce düğün masrafları için faizli kredi çektim. Bu para ile ev eşyası, takı ve düğün masraflarını karşıladım. Bu eşya ve takılar bize helal midir? Bunları satıp borcumu ödemeli miyim?

Meslek hayatımıza başlarken, bizi mecburi olarak Oyak mesken fonuna aza yaptılar. Ben faizle işletildiğini duydum. Bizim mesuliyetimiz nedir?

Tırnak mantarı için doktorun yazdığı ilaç, altına su geçirmiyor. Bu ilacı devamlı kullanmak caiz olur mu?

Bir kimse abdestsiz namaz kılsa ve bunu da 7-8 vakit namaz geçtikten sonra hatırlasa, bu kişi sahib-i tertib olmaktan düşer mi?

Dolmabahçe Sarayı'nın ismi nereden gelmektedir?

İrtidad, süt hısımlığını keser mi?

Süt anneliğin teşekkülü için süt emziren kadının dini mühim midir?

Hâccetü’l-İslam kelimesinin manası nedir?

İmam, ikindi namazının farzında, sehven ettehiyatüyü unutsa, secde-i sehv de yapmasa, cemaate de söylemese, ne lâzım gelir?

Bir müslüman aklını kaybederse, âhiretteki vaziyeti ne olur?

Hanımlar, seyahat esnasında su bulsalar, ancak abdest alacak tenha bir yer bulamasalar, zarureten abdest azalarını açabilirler mi?

Klozet kullanmanın mahzuru var mıdır ?

İstiva ve benzeri müteşabih âyetlerde selef âlimlerinin “biz inanırız, keyfiyetini Allah’a havale ederiz” dediklerini biliyoruz. Fakat daha sonra gelen âlimler bunları şekilde tevil etmişler. Esasen bu tavrın da yanlış olduğunu söylemek gerekmez mi?

İman edilecek şeyler aynı olduğuna göre, Mâtüridî ve Eş’arî ayrılığının sebebi nedir?

Saltanat İslâmî bir sistem midir?

Selçuklu Sultanı Melikşah, Şiî miydi?

Ayakta gusül abdest almak caiz midir?

Matematik öğretmeniyim. 6. sınıf öğrencilerimle uzun zamandır üzerinde çalıştığımız bir matematik projesi var. Konumuz geçmişten günümüze ölçü aletleridir. Pera Müzesi Anadolu Ağırlık ve Ölçüleri Sergisi başta olmak üzere neredeyse tüm Türkiye'deki müzeleri gezdik ve son olarak Tübitak Metroloji Enstitüsü'nün laboratuvarlarında ölçüm yaptık. Pek çok eski ölçü aletini ve sistemini inceledik, kendimiz ölçü aletleri geliştirdik. Bir araştırmacıdan "İki Dirhem Bir Çekirdek" tabirinin altında yatan bilginin; Sultan Abdülmecid devrinde çıkarılan mecidiyelerin içindeki saf altın miktarının 2 dirhem ve 1 çekirdeğe -keçi boynuzu çekirdeği- eşit olduğu istikametindedir. 20 tane farklı çekirdeği tartarak aritmetik ortalama, mod ve medyanlarını hesapladık. Çekirdekler yaklaşık 0,2 gr geliyor. Acaba bu bilgi doğru mu?

“Ama Hangi Osmanlı?” kitabınızda, "Doğru söyleyeni dokuz köyden kovarlar" atasözünü, "Doğru söyleyeni domuzlu köyden kovarlar" şeklinde vermişsiniz. Latife yaptığınızı sandım. Bu hususta malumat verebilir misiniz?

Araç kiralayan bir kimse, mukavelede sadece kendisinin kullanması şart koşulduğu halde, arabayı başkasına kullandırsa ve hatası olmaksızın kaza yapsa, arabayı kiralayanın hasarı ödemesi gerekir mi?

Beypazarı Hırkatepe Köyünde bulunan türbenin, Ertuğrul Gazinin babası olan Süleyman Şah'a ait olduğu iddia ediliyor. Gerçek midir?

Hilafetin ilgası esnasında esasen hilâfetın kaldırılmadığı, TBMM’nin şahs-ı manevisinde mündemiç olduğuna karar verildiği doğru mudur? Şu halde, bir meclis tarafından hilafet müessesesi deruhte edebilir mi veya tekrar getirilebilir mi?

Birçok evliya ve ehl-i tasavvufun nefis terbiyesi için uzlete çekilmesi ve çile çekmesi Peygamberimizin ‘İslâmda ruhbanlık yoktur’ hadisi ile bağdaştırılabilir mi?

Kritovoulos isimli bir tarihçi, İstanbul’un fethinden sonra şehrin yağmalandığını söylüyor. Doğru mudur?

Aynı zamanda Bulgaristan vatandaşı olup, oraya sık sık gidip gelen bir zengine, hacca gitmek Türkiye’den mümkün olmayıp, kota sebebiyle Bulgaristan’dan mümkün ise, gitmesi farz olur mu?

Avukatlık yapıyorum. Şer’en boşandığını bilmediğimiz bir kadın boşanma talebiyle geldiğinde bunu geri mi çevirmek gerekir mi?

Gıybet edildiği anda, hakkında gıybet edilen kişinin kul hakkı geçer mi?

Kitap çalmak sirkat suçu teşkil etmezse, kitapçıdan kitap saçmak hırsızlık değil midir?

Sarf ve nahv (Arapça gramer) öğrenmek herkese farz mıdır?

Günümüzdeki taksiciler fıkıhtaki ecir-i hass mı, ecir-i müşterek kısmına mı girer?

Fıkıh kitaplarında diyor ki: “İcare akdinde, âcir kiraya vermiş olduğu yeri, borcunun çok olmasından dolayı kadıya gitse ve borçlu olduğunu ve bu borcunu da ancak kiraya vermiş olduğu tarlasını satmak ile kapatabileceğini söylese, mahkeme de bunu araştırsa ve tasdik etse, o zaman kadı icare aktini feshedebilir” diyor. O zaman akit fesh olunursa, müstecirin (kiracının) tarlaya ekmiş olduğu ekinler de fesh anında tam da olgunlaşmaya başlamış ise bu durumda ne olur? Ekinler toplatılır mı? Yoksa müstecirin zarara uğratılmaması için ekinler icare müddetince tarlada mı bırakılır? Tarlada bırakılır ise tarlanın yeni sahibi bu işe razı olmaz ise ne olur?

Şer’î mahkemelerde yahut İslâm hukukunda, bugunki kriminal laborutuarından alınan bilgiler (parmak izi, DNA testi vs.) yahut kamera kayıtları delil olarak vasıflandırılabilir mi? Yine de şahid aranır mı?

Yemek içmek adabı kısmında üzüm çekirdeği zararlıdır yazıyor. Üzümü çekirdeğini çıkartarak mı yemek lâzımdır?

Mızraklı İlmihal’den başka hem ilmihal malumatı için, hem de Osmanlıcayı terakki için tavsiye edebileceğiniz kitaplar nelerdir?

Cima için uygun olmadığı bildirilen vakitlerde şehvet çok galebe çalar ise cima yapmak caiz olur mu?

Âmenerresulu... âyet-i kerimeleri için, Mir’acda bildirilmesi sebebi ile, vahy değildir diyen birisine ne lâzım gelir?

Bir hanım aksırıp elhamdülillah dese yerhamukillah demek farz olur mu?

Çantamın içindeki gözlük kabında 100 lira buldum. Bu paranın bana mı başkasına mı ait olduğunu, oraya ne zaman konulduğunu hatırlamıyorum. Bazen arkadaşlar kitab almam için para veriyorlar. Ama bu, öyle bir para mı bilmiyorum. Ne yapmam lazım?

Müslümanın son nefeste tevbesinin kabul olması, zaten günaha takati kalmadığı ve başına gelenleri öğrendiği için nasıl makbul olabilir?

Nakit para lazım olan B kredi çekmek istiyor; fakat şartları banka nezdinde kabul edilmiyor. Bu halde kiracısı A onun namına kredi çekse ve bunu B’ye verse, sonra da kira öder gibi krediyi ödese caiz olur mu?

Osmanlıda kağıt para basılamadığı, dış ülkelerde bastırılıp, ülkeye getirildiği doğru mudur?

Nakşibendilerdeki hatme duası nedir?